نقد و بررسی تشبیه در مثنوی ِاسرارخودی اقبال لاهوری

نویسندگان

عباس نیک بخت

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان محمد انصاری پویا

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

اقبال در مثنوی اسرار خودی، از عناصر بیانی مختلفی، بخصوص تشبیه، برای بیان اندیشه­ها و مفاهیم و معانی اندرزگونه ی خود بهره جسته است.  این جستار بر آن است تا از طریق استفاده از جامعه آماری، ساختارهای تشبیهی موجود در اسرارخودی اقبال را مشخص و انواع تشبیهات و عناصر تشکیل دهنده ی آن ها را باز نماید. مبنای این مقاله از جهت ساختاری بر اساس معرّفی و تحلیل انواع تشبیهاتاز جهت عناصر و موّاد بکار رفته، حسی و عقلی بودن طرفین، فشردگی و گستردگی ساختارتشبیهات، مفرد و مرکب بودن طرفین، شکل و وجه­شبهدر اسرارخودی ، استوارگردیده و روش کار بر پایه ی توصیف و تحلیل داده­ها، از دیدگاه اسلوب­های بلاغت است. ضمن اینکه در پایان، بر اساس جداول آماری، جایگاه انواع تشبیه در اسرارخودی اقبال نشان داده شده است. با انجام این پژوهش در می­یابیم که تشبیه در اسرار خودی از عناصربیانی مهم برای بیان اندیشه­های اقبال بوده و در اشکال مختلفی به کار رفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد عقلانیت در مثنوی مولانا وکلیات اقبال لاهوری

اقبال لاهوری از خیل ارادتمندان به ساحت پیر رومی است که مستقیم و غیر مستقیم در تمام زمینه­ها تحت تأثیر افکار او بوده است. یکی از مهم­ترین مضامینی که هم در مثنوی و  هم در آثار اقبال بازتاب چشم­گیری دارد بحث نقد عقلانیت است که هر دو گاهی بالاترین تمجیدها و ستایش­ها را از عقل دارند و گاهی با تازیانه­ی انتقاد بر سرش می­کوبند. این امر باعث شده است که برخی ناآگاهانه آن­ها را به عقل ستیزی متهم کنند، لذ...

متن کامل

نقد عقلانیت در مثنوی مولانا وکلیات اقبال لاهوری

اقبال لاهوری از خیل ارادتمندان به ساحت پیر رومی است که مستقیم و غیر مستقیم در تمام زمینه­ها تحت تأثیر افکار او بوده است. یکی از مهم­ترین مضامینی که هم در مثنوی و  هم در آثار اقبال بازتاب چشم­گیری دارد بحث نقد عقلانیت است که هر دو گاهی بالاترین تمجیدها و ستایش­ها را از عقل دارند و گاهی با تازیانه­ی انتقاد بر سرش می­کوبند. این امر باعث شده است که برخی ناآگاهانه آن­ها را به عقل ستیزی متهم کنند، لذ...

متن کامل

نقد و بررسی اندیشه های آموزشی اقبال لاهوری

بی شک علامه محمد اقبال لاهوری، فیلسوف بزرگ شبه قاره هند در قرن بیستم، یکی از منادیان اصلی بازگشت خویشتن و احیای تفکر اسلامی در عصر حاضر است. این مقاله پس از معرفی اجمالی شخصیت این متفکر اسلامی، آرای آموزشی او را مورد بررسی قرار می دهد. وظیفه آموزش و پرورش از نظر اقبال، آفرینش انسانی اصیل است که می تواند برای خود به طور مستقل بیندیشد. از نظر وی، آزادی برای تعلیم شخصیت چنین فردی ضرورت دارد، زیرا ...

متن کامل

نقد و بررسی اندیشه های آموزشی اقبال لاهوری

بی شک علامه محمد اقبال لاهوری، فیلسوف بزرگ شبه قاره هند در قرن بیستم، یکی از منادیان اصلی بازگشت خویشتن و احیای تفکر اسلامی در عصر حاضر است. این مقاله پس از معرفی اجمالی شخصیت این متفکر اسلامی، آرای آموزشی او را مورد بررسی قرار می دهد. وظیفه آموزش و پرورش از نظر اقبال، آفرینش انسانی اصیل است که می تواند برای خود به طور مستقل بیندیشد. از نظر وی، آزادی برای تعلیم شخصیت چنین فردی ضرورت دارد، زیرا ...

متن کامل

شمس تبریزی و اقبال لاهوری

عشق مولانا محمّد اقبال لاهوری به حضرت مولانا جلال الدّین محمّد بلخی معروف به مولانا روم، بسیار و الهانه و عاشقانه و آشکار است. او مولانا را با نام ها و صفات مختلف که از آنها احترام و ارادت خاص وی نسبت به مولانای روم ظاهر می شود، صدا می کند، مانند: مولانا، مولوی، مولانا روم، مولوی رومی، جلال، ملّا، جلال، رومی، پیر رومی، پیر حق سرشت، پیر یزدانی، پیر عجم، مرشد روم، سالار روم و آخوند روم، حکیم پاک زاد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات شبه قاره

جلد ۷، شماره ۲۲، صفحات ۱۳۵-۱۵۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023